Такога велізарнага дэфіцыту гісторыя Беларусі яшчэ не ведала

• 6.04.2009, 9:15

Эканамісты занепакоеныя: знешнія пазыкі Беларусі імкліва растуць.

Хуткім часам можа адбыцца сустрэча Аляксандра Лукашэнкі і Дзмітрыя Мядведзева. Назіральнікі ў Менску гадаюць, з чым звязаныя расейска-беларускія кантакты на вышэйшым узроўні, што пачасціліся.

Прэс-служба Лукашэнкі паведаміла аб тым, што ў пятніцу Лукашэнка і Мядведзеў пагаварылі па тэлефоне «па ініцыятыве расейскага боку». З паведамлення вынікала, што асноўнай мэтай расейскага прэзідэнта было распавесці Лукашэнку «аб выніках лонданскага саміту «дваццаткі». Пры гэтым як бы паміж іншым прэзідэнты «абмеркавалі актуальныя пытанні двухбаковых беларуска-расейскіх эканамічных адносін і дамовіліся аб асабістых двухбаковых кантактах хуткім часам», праінфармавала прэс-служба.

Мясцовыя назіральнікі адзначаюць, што частата расейска-беларускіх сустрэч на вышэйшым узроўні беспрэцэдэнтна ўзрасла. Нагадаем, што ў канцы сакавіка Лукашэнка і Мядведзеў сустракаліся двойчы - 19 сакавіка ў Завідава і 21 сакавіка ў Чырвонай паляне пад Сочы. Тады інфармацыя аб змесце іх перамоваў тэт-а-тэт у СМІ не пратачылася. З афіцыйных паведамленняў вынікала, што прэзідэнты абмеркавалі «ход рэалізацыі рашэнняў ВДС», праблемы гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва і сумесныя меры па пераадоленні фінансава-эканамічнага крызісу, узаемадзеянні ў паліўна-энергетычнай і фінансава-крэдытнай сферы, а таксама пытанні вайсковага і ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва.

Шматлікія назіральнікі і эксперты тады меркавалі, што цесныя зносіны Лукашэнкі і Мядведзева могуць каштаваць Беларусі страт «фамільнага срэбра» - г.з. прадпрыемстваў нафтахімічнага комплексу, цікавасць да якіх заўсёды выяўлялі расейцы. У СМІ актыўна абмяркоўвалася, што «Белтрансгаз» будзе прададзены «Газпраму» датэрмінова. Нагадаем, што ў цяперашні час частка расейскай кампаніі складае 37,5%. Паводле дамоўленасцяў 50% яна павінная дасягнуць у 2010 годзе.

«Сварка» у СМІ адносна перспектываў прадастаўлення Беларусі чарговага расейскага крэдыту ў 100 млрд. рублёў дае падставы экспертам меркаваць, што грашовае пытанне таксама можа стаць прадметам абмеркавання прэзідэнтаў.

Нагадаем, што Мінфін Расеі заявіў, што ў крэдыце Беларусі адмоўлена. У той жа час у Менску спачатку эксперты, а пасля і чыноўнікі заявілі, што перамовы проста прыпыненыя. Адначасова з гэтым начальнік галоўнага ўпраўлення банкаўскага нагляду, удзельнік савету дырэктароў Нацыянальнага банка Сяргей Дубкоў паведаміў журналістам, што Беларусь просіць у расейскага Ашчадбанка крэдыт у 2 млрд. даляраў. Акрамя таго, па ягоных словах, з такой жа просьбай Беларусь плануе звярнуцца і да іншых расейскіх банкаў, «з якімі ў яе складзеныя дамовы аб супрацоўніцтве». Беларускія СМІ цытавалі таксама кіраўніка Цэнтрабанка Расеі Сяргея Ігнацьева, які сказаў, што ёсць дзіўны варыянт, калі ЦБ РФ дае сродкі Беларусі – «ён ужываецца ў адпаведнасці з дамовай аб увядзенні адзінай валюты». Такая заява дала падставу назіральнікам меркаваць, што саюзніцы ў чарговы раз могуць вярнуцца да абмеркавання гэтага пытання.

Па меркаванні экс-кіраўніка Нацбанка Беларусі Станіслава Багданкевіча, у аснове ўсіх пытанняў, якія актуальныя ў цяперашні час у адносінах Расеі і Беларусі ляжыць дэфіцыт гандлёвага балансу. «За мінулы год 13 млрд. даляраў, такога велізарнага дэфіцыту гісторыя не ведала і трэба думаць, як яго знізіць», -- сказаў ён у інтэрв'ю «Независимой газете». «Я думаю, што, можа быць, нейкія рашэнні прымуць, якія б стымулявалі беларускі экспарт у Расею», выказаў здагадку эксперт. Ён таксама згодзен з тым, што не будзе абыйдзенае ўвагай пытанне пераходу на разлікі ў нацыянальных валютах. «Беларусь хоча перайсці да разлікаў у нацыянальных валютах, каб пасродкам СВОПА атрымаць ад Расеі безатсоткавы крэдыт», лічыць С.Багданкевіч.

Беларускі эксперт фінансавага рынка выказаў занепакоенасць тым, што знешнія пазыкі Беларусі імкліва растуць і ўжо ў наступным годзе іх абслугоўванне можа каштаваць парадку 6 млрд. даляраў. На фоне глыбока адмоўнага знешнегандлёвага сальда (рост у студзені-лютым у 2,5 разы ў параўнанні з мінулым годам да 1 млрд. даляраў) і падзенні экспарту на 50% рост запазычанасці можа каштаваць Беларусі яе незалежнасці, у першую чаргу фінансавай, выказаў здагадку эксперт.