«Белтрансгазу» прапісалі мінімальную прыбытковасць
- 23.11.2011, 3:04
«Газпрам», які да канца года павінен стаць адзіным уладальнікам «Белтрансгаза», дамовіўся з Менскам аб фіксаванай мінімальнай прыбытковасці кампаніі.
Яна складзе парадку $16 з кожнай прададзенай тысячы кубаметраў расейскага газу. Аднак гэта не паправіць фінансавага становішча «Белтрансгаза», які па выніках 2010 года атрымаў чыстую страту на ўзроўні $1 млрд. За кампанію з такімі стратамі «Газпрам» аддае ў сукупнасці больш за $5 млрд - як у выглядзе аплаты за акцыі, так і за кошт недаатрыманых прыбыткащ ад зніжэння коштаў на газ для Беларусі, піша расейскае выданне «КоммерсантЪ».
«Коммерсанту» атрымалася азнаёміцца з дэталямі праекта міжурадавага пагаднення Расеі і Беларусі (падрыхтаваны Мінэнерга і павінны быць падпісаны 25 лістапада) аб умовах куплі-продажу акцый «Белтрансгазу» і яго далейшай дзейнасці. У дакуменце, у прыватнасці, агаворваецца мінімальны ўзровень нацэнкі на газ, які рэалізуецца «Белтрансгазам» у Беларусі (краіна закупае ў «Газпрама» каля 21 млрд кубаметраў газу на год). У 2012 годзе яна складзе $15,95 за 1 тыс. кубаметраў. З 2013 года нацэнка будзе індэксавацца на ўзровень інфляцыі, гаворыцца ў дакуменце, і такі парадак прадугледжаны да 2031. У Мінэнерга, «Газпраме» і «Белтрансгазе» каментаваць праект адмовіліся.
Пасля 2031, гаворыцца ў пагадненні, нацэнка будзе рэгулявацца нейкім «упаўнаважаным органам» Беларусі ў адпаведнасці з беларускім заканадаўствам. Аднак яна не можа быць ніжэй за $11,09 за 1 тыс. кубаметраў «у любым выпадку» і павінная забяспечваць «кампенсацыю выдаткаў і інвестыцый «Белтрансгаза», у тым ліку эканамічна абгрунтаваную норму прыбытку». Для "Белтрансгазу» таксама щсталёщваецца стаўка падатку на прыбытак на ўзроўні 18% супраць стандартнай ў 24%.
Гаворка ідзе пра тое, што «Газпрам», які мае намер да канца гэтага года купіць 50% акцый «Белтрансгаза» за $ 2,5 млрд (манаполія ўжо валодае 50% акцый), спрабуе забяспечыць хоць нейкую фінансавую стабільнасць кампаніі. У сваёй справаздачнасці па МСФС за 2010 год «Газпрам» паведамляў, што ягоная доля ў чыстым страце «Белтрансгазу» згодна з доляй валодання склала 14,8 млрд руб. Такім чынам, у цэлым чысты страту «Белтрансгазу» за 2010 год, зыходзячы з дадзеных «Газпрама», быў блізкі да 30 млрд руб. Справаздачнасці па МСФС «Белтрансгаз» не публікуе, але неафіцыйна блізкія да кампаніі крыніцы ўдакладняюць, што яна яшчэ і щскладненая «сур'ёзнымі абавязкамі».
На днях Мазырскі НПЗ паведаміў, што мае намер падаць «бязвыплатную дапамогу» «Белтрансгазу», паколькі сам НПЗ спрацаваў з прыбыткам, што дазваляе яму цяпер аказаць «спонсарскую дапамогу іншаму ААТ» (пытанне вынесенае на пазачарговы сход акцыянераў НПЗ 1 снежня). Па дадзеных Белстата, пратэрмінаваная запазычанасць «Белтрансгаза» толькі за энергарэсурсы на 1 кастрычніка была на ўзроўні $ 126 млн (дадзеныя на 1 кастрычніка). З-за гэтага «Белтрансгаз» ужо неаднаразова затрымліваў аплату газу «Газпраму».
На думку Андрэя Палішчука з БКС, мінімальна агавораная норма прыбытковасці «Белтрансгаза», прапісаная ў дамове, амаль не паўплывае на яго бягучае фінансавае становішча. У 2010 годзе, напрыклад, па дадзеных самога «Газпрама», «Белтрансгаз» рабіў нацэнку да кошту расейскага газу на ўзроўні $11,09. Новая нацэнка забяспечыць дадатковы прыбытак не больш чым у $100 млн, што неістотна у параўнанні са стратай у $1 млрд. Палепшыць эканоміку кампаніі можа рэзкае зніжэнне кошту расейскага газу. У 2012 годзе, па новых пагадненням, яна складзе $ 165,6 за 1 тыс. кубаметраў. У 2010 годзе кошт складащ $185 за 1 тыс. (у 2011 годзе - ужо больш за $ 50), гэта значыць на закупку газу «Белтрансгаз» выдаткаваў каля $3,88 млрд пры агульнай выручцы ў $4,5 млрд. У 2012 годзе кампанія выдаткуе на газ $3,47 гэта значыць зэканоміць больш за $400 млн. Гэта значыць нават пры захаванні ўнутраных коштаў на газ (а Аляксандр Лукашэнка не раз казаў, што іх трэба зніжаць) страт «Белтрансгаз» не пакрые.
Эксперт Фонду энергаэфектыўнасці Сяргей Кандрацьеў ўсё роўна называе ўгоду «важным прэцэдэнтам», паколькі «ўпершыню ў постсавецкай гісторыі расейская кампанія атрымлівае кантроль над інфраструктурнай сістэмай такога ўзроўню». Аднак гэтае набыццё абыйдзецца «Газпраму» не толькі ў $2,5 млрд, заплачаных за 50% акцый «Белтрансгаза», але і яшчэ ў $2,8 млрд недаатрыманых прыбыткаў з-за зніжэння кошту газу для Беларусі. Улічваючы рэкордны ўзровень інвестпраграмы самога «Газпрама» ў гэтым годзе на ўзроўні 1,28 трлн руб. (без уліку «Газпром нефти»), гэтыя грошы, па словах Кандрацьева, былі б для манаполіі «зусім не лішнімі».