Андрэй Бастунец: Папраўкі ў закон «Аб СМІ» - гэта нават больш жорсткія, чым мы маглі сабе ўявіць

• 19.12.2014, 16:01

З 1 студзеня 2015 беларуская медыясфера стане жыць паводле новых правілаў.

Папраўкі ў закон «Аб СМІ», апублікаваныя праз некалькі дзён пасля іх прыняцця, пакідаюць такое шырокае поле фантазій пра тое, якім будзе новае жыццё нашых медыя.

Mediakritika.by звярнулася за каментарам да намесніка старшыні ГА «Беларуская асацыяцыя журналістаў».

Андрэй Бастунец прызнаецца, што апублікаваны тэкст паправак у закон яго непрыемна ўразіў. «Гэта нават больш жорсткія, чым мы маглі сабе ўявіць», - не хавае эмоцый Бастунец.

«У законе з'явілася шмат месцаў, трактаваць якія можна досыць шырока. Цяпер цалкам не зразумела, як з гэтага часу будуць падыходзіць да тэле- і радыякантэнту Інтэрнэт-рэсурсаў. Спадзяюся, да гэтага не дойдзе, але з тэксту можна зрабіць выснову, што на рэсурсы, якія ствараюць такога роду кантэнт, можа распаўсюдзіцца патрабаванне ліцэнзавання», - адзначае намеснік старшыні БАЖ.

Акрамя таго, кажа Андрэй Бастунец, да публікацыі правак у закон, вельмі невыразна агучвалася магчымасць закрыць інтэрнэт-рэсурсы пасля двух папярэджанняў Міністэрства інфармацыі.

«Цяпер стала зразумела, што гэта не адзіны варыянт. На самай справе ў законе напісана, што сайты могуць блакавацца ў выпадку парушэння іншых заканадаўчых актаў, звязаных з распаўсюджваннем інфармацыі, не залежна ад колькасці папярэджанняў. Цалкам відавочна, што гэта становішча ў законе накіраванае на тыя рэсурсы, якія знаходзяцца па-за межамі РБ. З гэтага часу іх будуць блакаваць зусім законна», - падкрэслівае Андрэй Бастунец.

На думку юрыста, бліжэйшым часам варта чакаць поўнага абмежавання доступу грамадзян да сайтаў з так званага «чорнага спісу». Да той жа «Хартыі-97», «Беларускага партызана». Раней доступ да іх блакаваўся ў дзяржустановах, арганізацыях, навучальных установах.

Што тычыцца палажэння пра стварэнне дзяржаўнага рэестра распаўсюджвальнікаў, то тут, са слоў юрыста, «рэдакцыя СМІ можна выдыхнуць».

«На рэдакцыю СМІ не накладаецца абавязак уключацца ў Дзяржрэестр, калі яна распаўсюджвае сваю прадукцыю. Але гэтая норма, хутчэй за ўсё, закране правайдэраў ці «Белпошту», альбо рэдакцыі, якія распаўсюджваюць прадукцыю іншага СМІ», - кажа Адрэй Бастунец.

У той жа час застаецца адкрытым пытанне аб сайтах-агрэгатарах, але, як мяркуе Андрэй Бастунец, на іх, хутчэй за ўсё, гэта палажэнне не будзе распаўсюджвацца. Не зусім зразумела, ці кране патрабаванне ўключэння ў рэестр прыватных распаўсюднікаў або выдаўцоў маланакладнай прэсы.

Што тычыцца плюсаў выпраўлення закона, то на думку Бастунца, яны тонуць у акіяне пытанняў і здагадак, з ім звязаных.

«Калі шукаць для балансу нейкія станоўчыя моманты ў выпраўленым законе, то добра, што ўлады адмовіліся ад рэгістрацыі онлайн-медыя з ужываннем да іх усіх тых патрабаванняў, якія прымяняюцца да іншых СМІ. Але тут таксама закладзеная міна: як распаўсюджвальнікаў прэсы прыцягвалі да адказнасці за тое, што яны не з'яўляліся юрыдычнымі асобамі і не ўклалі дамову аб распаўсюдзе СМІ, так цяпер тэарэтычна можна цалкам дапусціць, што можна будзе ціснуць на рэсурсы, якія робяцца грамадзянамі ў даменнай зоне by. Паколькі ў законе напісана, што рэдакцыя мусіць быць юрыдычнай асобай. Не хацелася б гэта казаць услых, але такая міна ў законе закладзеная і можа ўзарвацца. Але калі інтэрнэт-рэсурсы ствараюцца юрыдычнымі асобамі, то цяпер яны могуць з поўнай падставай выдаваць сваім журналістам службовыя пасведчанні, звяртацца па акрэдытацыю і г.д.», - адзначае намеснік старшыні БАЖ.

Са слоў Андрэя Бастунца бліжэйшым часам БАЖ правядзе сваю экспэртызу закона, а таксама выступіць з ініцыятывай яго абмеркавання на круглым стале з прадстаўнікамі Міністэрства інфармацыі.

«Няхай растлумачаць нам тое, што не разумеем», - сказаў намеснік старшыні БАЖ.