Краіна сыходзіць у партызаны

• УЛАДЗІМІР ХАЛІП
• 12.11.2020, 17:21

Наша свабода ўжо дзесьці побач.

Ніякіх ілюзій наконт пройгрышу ўлады ні ў кога не засталося. Дваццаць шэсць гадоў разбою і рэжымнага разгулу - гэта ўжо занадта. Сыходзіць - туды ёй і дарога. Аглушальны правал на жнівеньскіх выбарах канчаткова падвёў рысу ў шалёнай гісторыі гэтай недарэчнай улады. Большага канфузу, здавалася б, і прыдумаць немагчыма. Нават, калі вельмі пастарацца. Такі дзень ужо не паўторыцца.

Аднак яшчэ адна нядобрая дата нядаўна зноў спасцігла таго, хто саступіў - 5 лістапада. Абрыдлая і да таго ж беспрасветная. Нашмат горшая за тую, якую найбольш устойлівыя ягоныя паплечнікі адзначаюць традыцыйна праз два дні. Там хаця б здарылася нешта цалкам канкрэтнае. Прыйшлі ўзбуджаныя чырвонагвардэйцы з матросамі, разагналі амаль сімвалічную ахову і ўзялі штурмам палац. І не забыліся банкі. З'явіўся падстава пачаць гісторыю з чыстага ліста. І шумна адзначаць падзею. Ва ўсякім выпадку, хоць бы ў Драздах, дзе ўсё яшчэ чырвоным пазначаюць гэты каламутны ліст календара. А тут, дазвольце спытаць, што здарылася?

Невядома дзе, у нейкіх няўяўных гадзінах, з апошнімі пясчынкамі выцеклі заадно бездапаможныя рэшткі і без таго вельмі ўмоўнай легітымнасці. Гэта паводле версіі асабліва педантычных юрыстаў і іншых букваедаў. Многія ж, не толькі ў іх колах, даўно мяркуюць, што выпарылася ўсякая легітымнасць яшчэ на ранняй стадыі гэтай шалёнай кар'еры. А таму пералічваць нейкія пясчынкі па-дурному і бессэнсоўна.

Падумаеш, падзея! У злашчасным жніўні на галоўных выбарах саступілі з трэскам. І нічога - падручныя ўсталі, атрэсліся і зрабілі выгляд, што ўсё наадварот. І нават інаўгурацыю, хай і зладзеявата-сурагатную, але ўсё ж правялі. А тут, адкуль ні вазьміся, гэта падступная дата - неспадзяванае пятае. Пасля якога нават прыдворны шпіц мае поўнае права не выконваць каманды таго, хто саступіў. А што ж далей, стаць у позу і крычаць на ўвесь свет: а дзе мая легітымнасць?..

Аднак і раней жылі без яе і не зніклі. А таму наважылі проста зрабіць выгляд, што ўсё о'кей. Нахабна сесці ў амаль страчанае крэсла і запатрабаваць рашуча прадаўжэння бяседы. Тым больш, што выкідала ў дзвярным праёме так і не паўстаў, а вось АМАП і іншыя грамілы заўсёды пад рукой. Вось толькі на гэты раз чамусьці ўсё пайшло не так. І насуперак нядаўнім абяцанкам усё ж давялося ссінелымі пальцамі ўхапіцца ўчэпіста за край стала. Не дапамагло. Папрасілі захоўваць прыстойнасць. Паказалі на дзверы. Выразна і коратка патлумачылі, куды варта ісці. І хто - рабочыя, перад якімі ён выдаваў сябе за карміцеля і вялікага дабрадзея.

Дарэмна гэты былы вертыкальшчык і ягоны крамлёўскі партнёр будавалі свае фантастычныя планы рашучага ўціхамірвання раптоўнага бунту. Развіццё падзей пайшло не паводле звыклай схемы. І гэтыя двое нават паверыць не маглі, што справа тут не толькі ў апазіцыі, якую лёгка было ў кожны момант пасадзіць у карцэр і пусціць па гулагаўскім коле. Тут зусім іншы паварот. Амаль сто дзён доўжацца пратэсты. Народ узяў у свае рукі лёс краіны. Ніякай крамолы. Усё як у канстытуцыі, якую ў чынавенскіх колах даўно чытаць не прынята.

Народ - крыніца ўлады. Гэта вы сур'ёзна? А як жа вертыкаль і той, хто наверсе? Ды гэта нейкі неймаверны дэфолт, канец і поўны крах. Вычарпаюцца і разбягуцца паасобку падкантрольныя фінансавыя плыні. Пахіснецца і можа рассыпацца ўся сістэма пакорлівай і паслухмянай улады. А прыдворны транспарт у самы крытычны момант можа апынуцца раптам з пустымі бакамі. Неабходна тэрмінова ўжываць рашучыя захады. Нешта імгненнае і нават надзвычайнае. Лепш за ўсё атрымаць над вуліцай хоць бы ўмоўную перамогу.

А таму ў мінулую нядзелю ў сталіцы псеўдапалкаводзец наважыў пачаць маштабнае контрнаступленне. З усіх абласцей у Менск сцягнуў апошнія рэзервы карнікаў. Наважыў пужнуць краіну, як у першыя тры дні пасля жнівеньскіх выбараў. Каб утаймаваць усіх незадаволеных і надоўга спыніць нават размовы пра нейкую легітымнасць, быццам бы страчаную раптоўна. А заадно адрапартаваць Пуціну аб выкананні загаду па ўціхамірванню бунтаўнікоў. Далажыць аб прасоўванні канстытуцыйнай быццам бы рэформы, якая так паспяхова стартавала ў засценках КДБ. А заадно папрасіць грошай. На ўсялякі выпадак.

Сілы сабраліся вялікія. Дзейнічалі нахабна, без аглядкі. Нападалі на выпадковых мінакоў. З засады. З пад'ехалых раптам бусікаў і аўтазакаў. Ці ледзь не за кожным, хто трапіў у аблаву, ганяліся групамі чалавек па дваццаць. Адкрыта і дэманстратыўна наводзілі страх. Спецаперацыя па ўціхамірванні. Патрэбен быў канкрэтны вынік. Як у часы нямецкай акупацыі. Не хавалі, а нават падкрэслівалі агіднае падабенства. Каб жахнуліся ўсе, паніклі, абмяклі. Патрэбен быў татальны страх і мёртвая цішыня. І што ў выніку атрымалася?

Ужо на наступны дзень ад Чырвонага касцёла праспектам рушыла калона пенсіянераў. У адказ на ўладныя вокрыкі вартавых парадку грымнуў дружны хор: «Пайшоў прэч - ты і твой АМАП!» Дэманстранты на Плошчы ведаюць дакладна, куды накіраваць азвярэлага банкрота. А ўвечары, як звычайна, збіраліся разам людзі ў дварах, у сваіх раёнах. Спявалі песні. Над вышыннымі дамамі ўздымалі свой бел-чырвона-белы сцяг. Будавалі планы на заўтра. Крок за крокам вярталі свабоду і нармальнае жыццё краіны.

Дык што ж выходзіць, гэта паспешліва прызначаныя драздоўскім доўгажыхаром выбары абудзілі народ? А ці не шмат гонару. Нічога не здараецца раптам. Даўно ўжо многія адчувалі і разумелі, што на нашу краіну насоўваецца нешта злоснае, нахабнае, беспрасветна цёмнае. А таму трэба ўсім выйсці, стаць у счэпку і прадухіліць катастрофу. І калі трэба - сысці ў партызаны. Так было заўсёды. Ва ўсе часы. За ўсякай уладай і ўсякім нашэсці. Таму што партызаны - гэта не нейкі асобны атрад, нават безаглядна хвацкі. Партызаны - гэта ўсе разам. І ваяваць з імі - гэта як вецер лавіць у чыстым полі. Паспрабуй, дагані!

А ўжо злоснаму і цяжкавагаваму няўдачніку амаль сталага веку, нават калі ён з паліцэйскай дубінкай і аўтаматам без ражка, з такой задачай і пагатоў не справіцца. Пабегае. Паскача. Стоміцца. І сыдзе назаўжды, не забыўшыся прыхапіць з сабой беднае барахло, нажытае непасільнай працай. Не ён першы спрабаваў пакарыць гэтую краіну. Будзем спадзявацца, што ўсё ж апошні. Народ свой выбар зрабіў. Краіна сыходзіць у партызаны.

І наша свабода ўжо дзесьці побач.

Уладзімір Халіп, спецыяльна для Charter97.org