WP: Сірыйцы праз адсутнасць свабоды слова прыдумалі кодавыя словы
- 23.12.2024, 19:31
Выданне даведалася, як за рэжымам Асада называлі інфарматараў, даляры і допыты.
У Сірыі праз адсутнасць свабоды слова жыхары прыдумалі кодавыя словы для абмеркавання розных тэм, у тым ліку крытыкі ўлады, піша The Washington Post. Свая зашыфраваная мова была і ў сілавікоў, якія падтрымлівалі ўладу дыктатара Башара Асада.
«У сірыйцаў была свая таемная мова, бо сапраўднай свабоды слова не было», — сказала аўтарка кнігі «Дом, які быў нашай краінай: успаміны пра Сірыю» Алія Малек. Яна адзначыла, што падазраваць прысутнасць інфарматараў улад можна было дзе заўгодна, ніколі нельга было ведаць, хто можа падслухоўваць размову.
«Пра рэжым наогул нельга казаць. Калі мы хочам нешта пакрытыкаваць, мы паказваем пальцам на столь, маючы на ўвазе ўрад», - сказала Майсун, якая пагадзілася толькі на публікацыю свайго імя праз асцярогу помсты з боку прыхільнікаў зрынутага рэжыму.
Яна расказала, што для папярэджання аб інфарматары паблізу выкарыстоўвалася фраза пра чалавека з прыгожым або добрым почыркам. Майсун нават за мяжой, апынуўшыся ў вялікай групе сірыйцаў, пыталася, ці ёсць сярод іх «чалавек з добрым почыркам».
Сірыец Табет Біро, які жыве ў Дубаі, распавёў, што калі ён жыў у Сірыі, то не прамаўляў слова «даляр» у грамадскіх месцах. Спачатку яго называлі «зялёным», а потым, калі ўлады гэта зразумелі, жыхары сталі выкарыстоўваць словы «пятрушка» і «мята». Пакуль ва ўладзе была сям'я Асад, гандаль замежнай валютай быў незаконным.
Некалькі сірыйцаў распавялі выданню, што адпраўку каго-небудзь у турму апісвалі словамі «паход у госці да цёткі».
Сірыйскія спецслужбы - мухабарат - таксама выкарыстоўвалі сваю кодавую мову. Малек расказала, што выклік на допыт сілавікі называлі запрашэннем «на кубак гарбаты». Затрыманы на некалькі дзён пасля антыўрадавай акцыі ў 2012 годзе Абдул Альварэт Лахам дадаў, што выклік на больш жорсткі допыт пазначаўся як паход на «кубак кавы».
8 снежня ўзброеная апазіцыя ў Сірыі ўвайшла ў Дамаск пасля менш чым двухтыднёвага наступлення з поўначы на поўдзень краіны. Асад уцёк з Сірыі, ён з сям'ёй знаходзіцца ў Маскве.