Чаму ўлады засакрэчваюць колькасць нованароджаных?
- 24.12.2024, 9:32
У Беларусі сур'ёзны дэмаграфічны крызіс.
У Беларусі працягвае падаць нараджальнасць. Чарговы раз гэта пацвердзілі прапагандысты, агучыўшы колькасць нованароджаных у Гомельскай вобласці сёлета. З прыкладных падлікаў, яна магла зменшыцца на 2 тысячы.
Статыстыку аб нараджальнасці ўлады хаваюць з 2022 года.
- На прыкладзе адной вобласці мы можам выказаць здагадку, што хутчэй за ўсё нізкая нараджальнасць назіраецца ва ўсёй краіне. Наступствы гэтай тэндэнцыі, якая, відавочна, працягваецца ўжо некалькі гадоў, будуць асабліва адчувальнымі праз 15 гадоў, калі пакаленне 2020-га года пачне выходзіць на рынак працы, — адзначыла ў экспрэс-каментары «Салідарнасці» Насасся Лузгіна.
Яна падкрэсліла, што на рынку працы ў Беларусі існуе востры кадравы дэфіцыт. А праз час да яго дабавіцца і праблема выплаты пенсій.
- Гэта не зможа не адбіцца на пенсійнай сістэме, калі яна так і застанецца не рэфармаванай. У краіне стане яшчэ менш працаўнікоў, якія будуць адлічваць грошы на выплату пенсій.
Нельга сказаць, што ўлады гэтага не разумеюць. Яны нават спрабуюць неяк мадэрнізаваць пенсійную сістэму. Праўда, замест канкрэтных мер, звяртаюцца да такіх, можна сказаць, касметычных метадаў.
Напрыклад, яны ўвялі добраахвотнае страхаванне дадатковай назапашвальнай пенсіі. Скарысталіся гэтым метадам некалькі тысяч чалавек, у той час як у краіне больш за 4 мільёны працаздольных грамадзян.
Рэч у тым, што многія ўвогуле не разумеюць неабходнасці пенсійнага страхавання. Таксама людзі не разумеюць, што будзе з той страхавой кампаніяй, куды яны пакладуць грошы.
Акрамя таго, пад такую рэформу і ў самім бюджэце павінны быць зарэзерваваныя дадатковыя рэсурсы. Каб іх маглі выдаць якія-небудзь міжнародныя арганізацыі.
Але ў бюджэце лішніх грошай няма, а для супрацоўніцтва з міжнароднымі арганізацыямі патрэбная бездакорная рэпутацыя краіны.
У выніку правядзенне пенсійнай рэформы з мэтай зрабіць страхаванне дадатковай назапашвальнай пенсіі абавязковым немагчыма. А добраахвотная сістэма сітуацыю не выправіць.
- А ці можна неяк уздзейнічаць на сітуацыю з нараджальнасцю ўжо зараз, каб пазбегнуць праблем у будучыні?
- Паводле статыстыкі, узрост беларусаў, якія ўзялі шлюб, расце. Тое, што людзі ўважаюць за лепшае ствараць сем'і, ужо будучы сфармаванымі асобамі, сведчыць аб тым, што яны сур'ёзна задумваюцца аб будучыні, і не ў апошнюю чаргу ацэньваюць эканамічную сітуацыю. Калі рызыкі высокія, маладыя людзі пачынаюць адкладаць нараджэнне дзіцяці да лепшых часоў.
- Але, дапусцім, цяпер, як неаднаразова заўважалі экспэрты, у Беларусі назіраецца эканамічны рост, павялічваюцца заробкі, зноў жа дзяржава стрымлівае цэны на тавары.
- Так, назіраецца эканамічны рост і заробкі растуць, і кошты рэгулююць. Але гэта вядзе не толькі да таго, што на нейкія тавары кошты не растуць, але і да павелічэння выдаткаў на прадпрыемствах, дзе працуюць тыя самыя людзі, якія ацэньваюць свой фінансавы стан для таго, каб нараджаць дзяцей.
Ды і сам эканамічны рост нельга назваць устойлівым, пра гэта таксама неаднаразова гаварылася. Пры гэтым ніякіх гарантый таго, што краіна будзе развівацца, што прыбыткі людзей захаваюцца, няма.
Дзяржава спрабуе развзяаць праблемы, прыцягваючы замежных спецыялістаў і нават спрашчае для іх доступ да рынку працы. Але, на жаль, у Беларусі не настолькі прывабныя заробкі, у параўнанні нават з Расеяй, каб сюды паехала шмат мігрантаў.
Калі людзі свядома задумваюцца аб нараджэнні дзіцяці, яны ацэньваюць усё - і інфраструктурныя магчымасці, наяўнасць тых жа дзіцячых садкоў і паліклінік, і ўмовы для развіцця бізнэсу, у тым ліку малога.
Усё ўзаемазвязана, усё ўплывае на настроі бацькоў, і, як бачыце, пакуль не спрые прыняццю аптымістычных пастаноў.