УСУ з дапамогай ATACMS могуць знішчыць да 20 аэрадромаў РФ

• 19.07.2024, 11:22

Патрэбная палітычная воля Захаду.

Расея мела няўдалую новую хвалю атакі на ўкраінскае прымежжа, так і не дасягнуўшы на Харкаўшчыне важныхстратэгічных поспехаў. У інтэрв'ю «Главреду» выканаўчы дырэктар Украінскага цэнтра бяспекі і супрацоўніцтва Дзмітрый Жмайла расказаў, ці ёсць пагроза наступу РФ на Кіеў і Сумы, чаму Лукашэнка адвёў войска з прымежжа і калі Украіна зможа біць па расейскіх аэрадромах.

- Кіраўнік ГУЫ Кірыл Буданаў заявіў, што не выключае наступу расейцаў на поўначы. Пра які кірунак, на вашую думку, зараз ідзе гаворка, і як гэты наступ можа выглядаць на гэтым этапе?

- У пэўным інфармацыйным выбуху вялікую ролю адыгралі загалоўкі. Кірыл Буданаў даваў гэтае інтэрв'ю яшчэ ў першай палове чэрвеня. І на той момант ужо працягвалася адкрыццё расейцамі так званага новага фронту на поўначы Харкаўскай вобласці. Сітуацыя на лініі судакранання дынамічна мяняецца - у нас высокая інтэнсіўнасць баёў, штодзень колькасць параненых і забітых расейцаў налічвае блізу тысячы чалавек. Гэтак жа дынамічна развівалася сітуацыя і на Харкаўскім кірунку. Самы глыбокі іх пункт уварвання на адлегласці 10 кіламетраў ад мяжы, але прарыў РФ удалося ў пэўнай ступені лакалізаваць. Калі згадаць сітуацыю ў Ваўчанску, то там на агрэгатным заводзе заблакавана пэўная група расейцаў. З розных падлікаў, іх там да роты, і яны трымаюцца толькі за кошт таго, што дронам ім пастаўляюць боепрыпасы, ваду і пэўны правіянт.

Цяпер расейцы загразі на Харкаўшчыне - ім вельмі важна, каб гэта іх уварванне атрымала пэўную лагічную развязку. Менавіта таму яны зараз прытрымліваюцца тактыкі малых груп, калі спрабуюць заходзіць па 3-4 чалавекі і весці баі за кожны дом. Акрамя таго, яны актыўна спрабуюць перагрупаваць свае войскі ў кірунку Ліпцоў і Ваўчанска і правесці там ратацыю.

Але перагрупоўка не азначае адкрыццё новага фронту. Расейцы хочуць узмацніць свой наступ на поўначы Харкаўшчыны і масава ўжываюць кіраваныя авіяцыйныя бомбы (КАБ). Пакуль яны не развяжуць гэтую сітуацыю, пакуль ні Галоўная ўправа выведкі, ні іншыя ўкраінскія спецслужбы не фіксуюць падрыхтоўкі да ўварвання на Сумскім кірунку.

- Гэта значыць, для Сум, наколькі я зразумела з вашых слоў, як такой пагрозы наступу пакуль няма?

- Пагроза існуе для памежжа, дзе працягваюцца пастаянныя вылазкі дыверсійна-вышуковых груп. Мы памятаем, як расейцы забеглі сфатаграфаваліся ў цэнтры памежнай вёскі і выбеглі назад. Акрамя ДРГ, гэта і напады на памежныя заставы, масаваныя абстрэлы, у тым ліку з выкарыстаннем КАБ.

Гэта значыць ўкраінска-расейскае памежжа - гэта тая самая лінія фронту. Але калі казаць пра збор групоўкі, якая гатовая адправіцца на Сумшчыну, то такой пагрозы пакуль няма.

- Вы сказалі аб узмацненні расейскіх груповак на Харкаўскім кірунку. Якая іх тактычная мэта, і ці можам мы казаць аб тым, што расейцы на працягу наступных некалькіх месяцаў могуць пайсці ў наступ на Сумскім ці Чарнігаўскім кірунках?

- Усё будзе залежаць ад таго, як расейцы змогуць фармаваць рэзервы. Калі мы гаворым, напрыклад, пра тэрмін да двух месяцаў, то яны аперыравалі рэзервамі недзе на 35-50 тысяч. Але мы павінны разумець, што гэтыя рэзервы яны ўжо часткова выкарыстоўвалі для ўзмацнення таго ж Харкаўскага і іншых кірункаў.

Груба кажучы, страты расейцаў складаюць 30+ тысяч, якія ім удаецца кампенсаваць за кошт рэкрутынгу, працягу мабілізацыйных мерапрыемстваў і вярбоўкі наймітаў ва ўсім свеце (напрыклад, прэм'ер Індыі Модзі прасіў Пуціна адпусціць наймітаў з Індыі дадому). Але дынаміка ідзе на спад, таму што тэмпы УСУ ў знішчэнні расейскіх войскаў перавышаюць тэмпы аднаўлення. І каб назапасіць рэзервы, расейцам трэба правесці дадатковую працу. А гэта азначае правядзенне новай хвалі мабілізацыі, калі пасля аб'яўлення папярэдняй ледзь не ўпала ўся ўладная вертыкаль, паколькі расейцы тады рабілі гэта на мяжы сваіх магчымасцей.

Калі расейцы змогуць назапашваць рэзервы, можна будзе казаць аб адкрыцці новых франтоў. Але пры бягучай дынаміцы расейцам важна праціскаць існыя кірункі. Самы гарачы з іх - гэта Пакроўскі кірунак, на які прыпадае трэць усёй вайсковай актыўнасці расейцаў. Іх галоўная задача ў тым, каб перарэзаць трасу Пакроўск-Канстанцінаўка, каб ускладніць лагістыку ўкраінскіх войскаў.

Гэта - іх прыярытэт нумар адзін, хоць і іншыя кірункі не менш цяжкія. Напрыклад, Тарэцкі, куды РФ змагла перакінуць групоўку ад 5 да 10 тысяч і зрабіць яе больш напружанай. Таму пакуль яны не дасягнулі перавагі на гэтых адцінках фронту, распачынаць нейкія новыя напрамкі, каб паўтарыць памылку, якую расейцы дапусцілі на Харкаўшчыне, ім ці наўрад атрымаецца.

- А пра што сведчаць заявы Лукашэнкі аб адводзе беларускіх сіл ад мяжы з Украінай? Чаму гэта адбылося менавіта зараз, і ці сапраўды гэта так? Ці гэта чарговыя беспадстаўныя публічныя заявы дыктатара?

- Цяпер Сілы абароны, Генштаб і ГУВ не фіксуюць фармавання ўдарных груповак узброеных сіл Рэспублікі Беларусь - там працягваюць несці службу памежнікі, узмоцненыя падраздзяленнямі сіл спецыяльных аперацый.

Беларусь выказваецца з Расейскай Федэрацыяй за агрэсію супраць Украіны і часткова прыняла ў ёй удзел. Расея спрабуе зараз пераціснуць нас колькасцю, пакуль нам паступае ўсё неабходнае заходняе ўзбраенне. Прычым інтэнсіўнасць баёў настолькі высокая, што мы, шчыра кажучы, адразу выстрэльваем тое, што атрымліваем, не паспяваючы назапасіць рэзервы.

Гэты крок Лукашэнкі, на маю суб'ектыўную думку, па-першае, быў спробай інфармацыйна і псіхалагічна нас падарваць. Маўляў, ёсць пагрозы з поўначы і ледзь не калоны беларускага войска зараз нібыта будуць прарывацца. Па-другое, спробай стрымаць нашы рэзервы, каб мы не маглі выкарыстоўваць іх для ўзмацнення Пакроўскага кірунку Данецкай вобласці, Луганшчыны, Харкаўскага кірунку.

Але чаму Лукашэнка пайшоў на публічную дээскалацыю - гэта ўжо пытанне вялікай палітыкі і дамоўленасцяў, у тым ліку кулуарных. Відавочна, што тут ёсць роля як нашых еўрапейскіх партнёраў, так і іншых гульцоў. Не забываем, што з кожным годам расейска-ўкраінскай вайны менавіта роля Масквы ў Беларусі зніжаецца (як бы там ні было), і, наадварот, расце роля Пекіна. І гэтая залежнасць Менска толькі ўзрастае. Напрыклад, супольныя вучэнні, якія запланавалі Кітай і Беларусь, звязаны з даволі сур'ёзнымі інтэграцыйнымі працэсамі, якія працягваюцца.

- Дарэчы, калі казаць пра супольныя кітайска-беларускія вучэнні, ці ёсць ад іх пагроза для Украіны?

Найперш гэтыя вучэнні былі запланаваныя даўно, і дадатковай пагрозы яны не нясуць. У Беларусі вучэнні ў розных фарматах працягваюцца бесперапынна з пачатку поўнамаштабнага ўварвання, прычым як з РФ, так і з іншымі краінамі. Таму гэта адзін з чыннікаў, якім Кітай дэманструе сваю прысутнасць у Еўропе, гэта вельмі важная для яго іміджавая рэч. У той жа час Лукашэнка зараз становіцца залежным не ад расейскіх рублёў, а больш ад кітайскіх юаняў. То бок, гэта звязаныя паміж сабой рэчы.

- Адпаведна, менавіта таму Пуцін неўзабаве наўрад ці будзе ладзіць правакацыі менавіта з боку Беларусі як у дачыненні да Украіны, так і ў дачыненні да еўрапейскіх краін, я правільна вас зразумела?

- Імавернасць правакацый заўсёды захоўваецца. Нам невядома, як далей будзе паводзіць сябе Лукашэнка. Пакуль што беларускія вайскоўцы ваююць на баку расейцаў, але як падраздзяленні яны ў вайну не ўключаліся. Праз беларускую тэрыторыю ўвесь час ляцяць «шахеды», і для іх нясуць пагрозу расейскія ракеты, якія ляцяць ва Украіну. Расейцы і надалей могуць выкарыстоўваць Беларусь як плацдарм, але пакуль нейкіх ударных груповак падраздзяленняў расейскага і беларускага войска ў найбліжэйшым да Украіны беларускім памежжы няма.

- Можна ўдакладніць - ці звязаныя з манеўрамі беларусаў і з сітуацыяй на поўначы Украіны агулам заявы расейцаў аб нібы падрыхтоўцы Кіевам падрываў дамбаў на Кіеўшчыне?

- Для расейцаў наша энэргетычная інфраструктура з'яўляецца прыярытэтнай цэллю, каб дэзарганізаваць нас да зімы. Такім чынам яны ўвесь час ажыццяўляюць свае напады, большасць з якіх, на шчасце, беспаспяховыя. Але яны ўжо білі і па Канеўскай ГЭС, і па ДнепраГЭС, знішчылі Кахаўскую ГЭС. Такім чынам, яны і ў далейшым будуць рабіць спробы знішчыць украінскія ГЭС, таму яны загадзя пачынаюць сваё ІПСА, спадзеючыся, што ў выпадку поспеху "авансам" перакласці віну на Украіну. Гэтак жа, як расейцы завалілі свет фэйкамі аб знішчэнні Украінай Кахоўскай ГЭС або аб траплянні ў Ахматдзет не расейскай Х-101, а нібы ракеты СПА NASAMS.

- Вы ў пачатку сказалі аб тым, што ва Украіны пакуль няма магчымасці для назапашвання рэзерваў. Якая сітуацыя зараз з паступленнем дапамогі ад Захаду - ці будзем мы найбліжэйшым часам мець магчымасць адсунуць расейцаў з Харкаўскай мяжы і правесці новую аперацыю накшталт той, якую мы бачылі ў першы год поўнамаштабнага ўварвання?

- Калі мы планавалі леташнія контрнаступальныя дзеянні, мы разлічвалі на пэўныя аб'ёмы дапамогі. Прычынамі таго, чаму нашыя поспехі былі вельмі абмежаванымі, з'яўляецца перш за ўсё тое, што мы не атрымалі ўсяго, што нам абяцалі. Нашы заходнія саюзнікі, шчыра кажучы, пасадзілі нас на галодны паёк на паўгода, у выніку чаго мы не атрымлівалі ніякай дапамогі і толькі за кошт самаахвяравання, гераізму нашых вайскоўцаў і шырокаму выкарыстанню беспілотных сістэм не дапусцілі сур'ёзных стратэгічных прарываў лініі абароны.

Мы зрабілі гэта на мяжы сваіх магчымасцяў, тады як расейцы за гэты час назапасілі рэзервы, боепрыпасы, настроілі некалькі ліній абароны. І тое, што зараз мы бачым вельмі цяжкую сітуацыю на фронце - як раз плён гэтай палітыкі. Менавіта таму, што расейцы перахапілі ініцыятыву і змаглі, хоць і няўдала, але адкрыць яшчэ адзін фронт на поўначы Харкаўшчыны, нам і далі абмежаваны дазвол біць заходняй зброяй па тэрыторыі РФ.

Гэта не ад добрага жыцця і не ад любові да Украіны, а таму, што ў гэтай сітуацыі мы павінны пераварочваць шахматную дошку расейцаў і з меншымі рэсурсамі звяртацца да больш нестандартных хадоў.

Тут ёсць вельмі шмат "калі", якія карэктуюць прагнозы. Калі тэмпы паступлення заходняга ўзбраення будуць выконвацца ў тэрміны, абумоўленыя дамоўленасцямі, калі саюзнікі будуць увесь час думаць, як паскорыць лагістыку, калі не будзе сур'ёзных узрушэнняў у пытаннях мабілізацыі і рэкруцінгу, то аб стабілізацыі лініі фронту мы зможам казаць дзесьці ў канцы восені. А аб перахопе ініцыятывы - бліжэй да Новага года.

Гэта - аб'ектыўныя рэчы. Мы рэалізоўваем глабальна-стратэгічны план вайны супраць Расеі і для таго, каб дабіцца стабілізацыі лініі фронту і перахопу ініцыятывы, мы і наносім глыбінныя ўдары па сістэмах СПА, па нафтаперапрацоўчых заводах. Гэтак жа, як гэта ў свой час было на Харкаўшчыне і Херсоншчыне. Тады нам удалося іх дэакупаваць, таму што на Херсоншчыне быў знішчаны Антонаўскі мост, знішчылі тылы, на Харкаўшчыне знішчалі склады. І вось калі войска РФ пачало адчуваць нястачу праз зламаную лагістыку, тады і адбыліся паспяховыя контрнаступальныя дзеянні.

І тое ж самае нам зараз трэба паўтарыць з РФ глабальна, каб іх перадавая, якая зараз на піку сваёй актыўнасці, пачала адчуваць нястачу усяго патрэбнага, ад паліва і боепрыпасаў да элементарнай ежы і вады. Гэта цяжкая праца, таму хуткіх вынікаў мы тут, на жаль, не ўбачым.

- Калі казаць аб ударах па тэрыторыі Расеі, то як быць з аэрадромамі, дзе базуюцца расейскія самалёты, якія наносяць ўдары КАБ па Харкаўскай вобласці і Усходу Украіны? Пры якіх умовах мы можам атрымаць дазвол ад заходніх партнёраў на знішчэнне гэтых аб'ектаў?

- Забягаючы наперад скажу, што патрэбна проста палітычная воля. Расейцы могуць вырабляць ракеты і боепрыпасы. Напрыклад, ракет тыпу «Х», якімі яны ўдарылі па Ахматдзеце, на 2021 год у іх было блізу 50, а вось на канец 2023 года – 180. Тое ж тычыцца і кіраваных авіяцыйных бомбаў, якія расейцы могуць вырабляць да 3000 на месяц. Але ім цяжка вырабіць носьбіты - авіяцыю. Таму найбольш эфектыўным сродкам барацьбы з КАБ - гэта менавіта знішчэнне самалётаў. Яшчэ лепшы варыянт - гэта знішчэнне іх на зямлі.

Калі мы атрымаем дазвол на выкарыстанне, напрыклад, ракет ATACMS, а менавіта касетнага тыпу боепрыпасу, якімі мы ўжо білі па аэрадромах каля акупаваных Бердзянска і Луганска, калі знішчылі ў выніку гэтых удараў 10 гелікаптэраў расейскага войска, то ў зоне патэнцыйнай нашай паразы за 300 км апынецца да 20 аэрадромаў, з якіх і ажыццяўляюцца авіяўдары расейцаў.

Таксама нам патрэбны, вядома, і F-16 і іх ракеты класа "паветра-паветра", каб знішчаць носьбіты ну менавіта ў паветранай прасторы Расейскай Федэрацыі. Таму зняцце ўсіх абмежаванняў на выкарыстанне заходняй зброі па тэрыторыі РФ - адна з галоўных задач нашага ваенна-палітычнага кіраўніцтва.

Што павінна адбыцца - гэта пытанне да палітыкаў. Працягваецца цяжкая дыпламатычная праца і я перакананы, што ўсе гэтыя апошнія засцерагальнікі будуць знятыя. Але нашыя заходнія партнёры яны называюць гэтую палітыку стратэгічным кіраваннем рызыкамі і шчыра кажуць, што маюць уласную логіку наконт таго, калі і які дазвол даваць. Але гэта абавязкова адбудзецца, гэта толькі пытанне часу, але я перакананы, што гэта адбудзецца сёлета.

- Кожная наступальная аперацыя мае, умоўна кажучы, пэўную працягласць. Ці ёсць у расейцаў нейкі крытычны пункт, да якога яны змогуць да масаванага наступу?

- У параўнанні з пачаткам года, калі мы аналізавалі, тэмпы расейцаў відавочна павялічыліся і тэрміны крыху зрушыліся. Аднак тэмпы знішчэння расейцаў перавышаюць тэмпы іх узнаўлення. Адпаведна, хоць і паціху, але іх сілы растаюць. З-за гэтага і візіт Пуціна ў КНДР, анансаванне перакідкі паўночна-карэйскіх інжынерных войскаў, на вышэйшым ваенна-палітычным узроўні ў РФ абмяркоўваецца пытанне новай мабілізацыі, таму што ў гэтым тэмпе яны ваявалі б год-паўтара. Вядома, гэта ўмоўна, таму што сітуацыя дынамічна мяняецца. Але кадравыя перастаноўкі ў расейскім урадзе сведчаць аб тым, што Расея сур'ёзна разглядае сцэнарый зацяжной вайны, каб паўзучым надыходам паступова адхопліваць новыя тэрыторыі. І, як гавораць саюзнікі з NАТО, да 2029 года магчымы нават прамы канфлікт РФ з Паўночнаатлантычным Альянсам.