FT высветліла, што здарылася з канфіскаванымі суперяхтамі Пуціна і яго алігархаў
- 21.07.2024, 13:46
Лёс многіх каштоўных трафеяў дагэтуль не вызначаны.
Захад арыштаваў шэраг звышяхт расейскіх алігархаў пасля поўнамаштабнага ўварвання ва Украіну. Удзельнікі антыкарупцыйных кампаній спадзяваліся, што гэтыя судны будуць прададзеныя з аўкцыёну, а атрыманыя сродкі можна будзе аддаць Украіне.
Выданне Financial Times піша, што праз два з лішнім гады пасля пачатку поўнамаштабнай вайны будучыня гэтых суперяхт застаецца нявызначанай. Некалі каштоўныя трафеі ў адказе Захаду на расейскую агрэсію, зараз сталі фінансавым клопатам праз вялізныя выдаткі на ўтрыманне. Для заходніх урадаў вызначэнне лёсу суперяхт стане сур'ёзнай праверкай эфектыўнасці эканамічных санкцый. Для юрыстаў, якія працуюць на алігархаў, якім яны належаць, - гэта акт сучаснага пірацтва.
Што адбываецца з арыштаванымі суперяхтамі
Ніводнае судна так не ілюструе галаўны боль, які дастаўляюць заходнім урадам захопленыя суперяхты, як Amadea - 348-футавая яхта коштам 300 мільёнаў даляраў, затрыманая ўладамі ЗША на Фіджы ў 2022 годзе.
Калі Міністэрства юстыцыі ЗША канфіскавала яхту Amadea, яно заявіла, што яна належыць дагестанскаму залатому магнату Сулейману Керымаву. Мінюст заявіла, што ён «уваходзіць у групу расейскіх алігархаў, якія нажываюцца на расейскім урадзе за кошт карупцыі і яго шкоднай дзейнасці па ўсім свеце».
Намесніца генеральнага пракурора ЗША Ліза Манака заявіла тады, што гэты арышт «павінен паказаць кожнаму карумпаванаму расейскаму алігарху, што ён не можа хавацца». Пасля гэтага амерыканскія ўлады перавезлі судна Amadea з Фіджы ў Сан-Дыега, дзе яно прышвартаванае дагэтуль.
За той час, што Amadea прастаяла ў Сан-Дыега, яна назапасіла пазык за тэхнічнае абслугоўванне на суму 740.000 даляраў за месяц, або амаль 9 мільёнаў даляраў на год, якія павінен аплачваць урад ЗША.
29 сакавіка 2022 года арыштавалі 192-футавую суперяхту Phi аквамарынавага колеру, прышвартаваную ў лонданскім порце Канары-Уорф, якая належыць расейскаму бізнэсоўцу Сяргею Навуменку. Расеец неаднаразова адмаўляў якую-небудзь сувязь з Пуціным ці расейскай дзяржавай і двойчы беспаспяхова звяртаўся ў ангельскія суды з патрабаваннем зняць усе санкцыі з яхты.
Калі запазычанасці яхты Phi ляглі цяжкім цяжарам на яе ўладальніка, то ў выпадку з іншымі суперяхтамі пазыкі застаюцца праблемай дзяржаў, дзе яны знаходзяцца. Яхце Lady M, якая належыць расейскаму сталеліцейнаму і горназдабыўному магнату Аляксею Мардашову, было забаронена пакідаць італійскі порт Імперыя.
Сабатаж таксама з'яўляецца рызыкай. Яхта Lady Anastasia, захопленая на Маёрцы і прыналежная генеральнаму дырэктару расейскага экспарцёра зброі «Расабаронэкспарт» Аляксандру Міхееву, у лютым 2022 года была амаль знішчаная ўкраінскім механікам, які працаваў на судне, які спрабаваў наўмысна затапіць яе.
Некаторыя лодкі проста зніклі. Летам 2022 года з сардзінскага порта Ольбія зніклі дзве яхты, якія належаць Дзмітрыю Мазепіну. Расследаванне, праведзенае фінансавай паліцыяй Італіі, паказала, што адна з іх перад знікненнем зрабіла прыпынак у Тунісе, а іншая была заўважаная ля берагоў Турцыі. У адказ Італія наклала на Mazepin штрафы, якія дагэтуль не аплачаны.
Іншая яхта, Sailing Yacht A, даўжынёй 468 футаў, якая з'яўляецца адной з самых вялікіх прыватных маторных яхт з ветразем у свеце, знаходзіцца пад арыштам у порце Трыеста. Італія сцвярджае, што яхта належыць расейскаму алігарху Андрэю Мельнічэнку, яе ўтрыманне абыходзіцца італійскім падаткааплатнікам больш чым 18 мільёнаў еўраў. Адвакаты Мельнічэнкі заявілі, што ён асабіста не валодае яхтай, а замест гэтага яна кантралюецца трастам, які не мае да яго ніякага дачынення.
У гэтай сферы прынята валодаць суднамі праз каскады афшорных кампаній і ананімных траст, праз што становіцца вельмі складана адсачыць сапраўднага ўладальніка.
«Шэхеразада», адна з самых доўгіх яхт у свеце, кошт якой ацэньваецца на 700 мільёнаў даляраў, была канфіскаваная італійскімі ўладамі ў тасканскім порце Марына-дзі-Карара ў траўні 2022 года праз падазрэнні ў «значных эканамічных і дзелавых сувязях з вядомымі прадстаўнікамі расейскага ўрада, якія знаходзяцца пад санкцыямі ЕЗ». Паводле інфармацыі Фонду Аляксея Навальнага, яна належыць Пуціну.
Спробы прадаць суперяхты
У мінулым месяцы суд Нью-Ёрка пастанавіў, што ўрад ЗША не мае права прадаваць «Амадэю», а гэта значыць, што амерыканскім падаткааплатнікам давядзецца і далей аплачваць рахункі за яе ўтрыманне. Нават калі ўраду ўдаецца ўстанавіць права ўласнасці і атрымаць дазвол суда на продаж суперяхты, далейшыя юрыдычныя складанасці могуць абцяжарыць пошук пакупніка.
У чэрвені 2023 года яхта Alfa Nero, як мяркуецца, належыць фасфатнаму мільярдэру Андрэю Гур'еву, якая была канфіскаваная ў гавані Фалмута, Антыгуа, была прададзеная на аўкцыёне за 67 мільёнаў даляраў былому кіраўніку Google Эрыку Шміту. Пазней угода сарвалася: пасол ЗША на Антыгуа абвясціў, што Шміт адмовіўся ад куплі, бо баяўся будучых юрыдычных праблем.
Юлія Гур'ева-Матлахова, дачка Гур'ева, сёлета пачала аспрэчваць пастанову ўрада Антыгуа аб арышце і продажы яхты Alfa Nero, сцвярджаючы, што яна з'яўляецца адзіным бенефіцыярам траста, якому належыць яхта. Чакаецца, што справа будзе разгледжаная ў верасні.