«Нямецкая хваля»: Польшча выставіла тры патрабаванні да Лукашэнкі
- 6.08.2024, 7:57
Мяжа можа быць закрытая.
Польскія ўлады гавораць аб умовах для нармалізацыі стасункаў з афіцыйным Менскам, у адваротным выпадку пагражаюць цалкам закрыць мяжу для грузавога транспарту. Ціснуць на беларускі рэжым Варшава спрабуе не першы раз - блізу месяца таму польскія ўлады нават падключалі да развязання сітуацыі Кітай.
“Міралюбівыя” заявы Лукашэнкі аб гатоўнасці да дыялогу, бязвіз для еўрапейскіх грамадзян, зніжэнне міграцыйнай актыўнасці на мяжы і вызваленне некаторых палітвязняў, Варшава, магчыма, разглядае як недастатковыя дзеянні. Што польскія ўлады патрабуюць ад Беларусі, чаго ўжо ўдалося дасягнуць і на што гатовая пайсці Варшава ў выпадку эскалацыі сітуацыі - разбіралася "Нямецкая хваля".
У Польшчы ёсць тры ўмовы, Менск іх называе "шантажом"
Аб сваіх умовах для нармалізацыі стасункаў Варшава гаворыць ужо не першы месяц. Чарговы раз іх агучыў 22 ліпеня намеснік міністра замежных спраў Польшчы Анджэй Шэйна. Паводле ягоных слоў, Варшава намагае на трох момантах - спыненні міграцыйнага крызісу на мяжы, выдачы абвінавачанага ў забойстве польскага салдата і вызваленні зняволеных палякаў, сярод якіх журналіст Анджэй Пачобут.
У выпадку невыканання гэтых умоў польскія ўлады пагражаюць закрыццём межаў, пра што нядаўна нагадаў кіраўнік МЗС Польшчы Радаслаў Сікорскі, адзначыўшы, што "беларускі рэжым можа не пакінуць іншай магчымасці". Польшча ўжо часова запавольвала транзіт на мяжы на падставе больш дбайных праверак у тэрмінале ў Малашэвічах.
І хоць Аляксандр Лукашэнка апошнім часам і зрабіў заяву аб гатоўнасці дыялогу з Захадам, кіраўнік МЗС Беларусі Максім Рыжанкоў у адказ на ўмовы Польшчы заявіў, што патрабаванні Варшавы непрымальныя і назваў іх "польскім шантажом".
Міграцыйны ціск зменшыўся, але не знік
Нельга сказаць, што ціск Польшчы быў безвыніковым. У апошні час сітуацыя з мігрантамі на мяжы больш спакойная. 23 ліпеня міністр унутраных спраў і адміністрацыі Польшчы Томаш Семаняк казаў пра змяншэнне больш чым на 70% колькасці спроб нелегальнага перасячэння мяжы з РБ. Праўда, чыноўнік звязваў гэта з увядзеннем у дзеянне буфернай зоны на мяжы з Беларуссю.
3 ліпеня Лукашэнка выпусціў на волю некаторых палітвязняў, але сярод іх не было журналіста і актывіста Саюза палякаў Беларусі Анджэя Пачобута. Экспэрт варшаўскага Цэнтра ўсходніх даследаванняў Каміль Клысінскі мяркуе, што для Менска сапраўды паўплывала рызыка спынення грузавой плыні, гэта адзінае, на яго думку, што можа хоць неяк стрымліваць беларускі рэжым.
У выкананні яшчэ адной умовы Варшавы аб выдачы падазраванага ў забойстве польскага салдата экспэрт сумняваецца: “Вядома, для беларускіх уладаў ён нічога не значыць. Але тут уключаецца важная для любога таталітарнага рэжыму праблема захавання твару - калі яны выдадуць гэтага чалавека, гэта будзе ў іх разуменні разглядацца як слабасць».
Са звестак польскіх СМІ, улады Польшчы вядуць перамовы з Беларуссю аб вызваленні Анджэя Пачобута на ўзроўні чыноўнікаў ніжэйшага звяна МЗС і консульскіх службаў Польшчы.
Зрэшты, як распавёў віцэ-старшыня Саюза палякаў Беларусі Марэк Занеўскі ў інтэрв'ю “Радыё Рацыя” 26 ліпеня, Пачобут, які знаходзіцца ў зняволенні ўжо 40 месяцаў, усё яшчэ ў калоніі ў Наваполацку. “Сядзіць у ПКТ у ізаляцыі, і нічога не адбываецца. Уся гэтая інфармацыя, якая адыгрывала апошнія месяцы - некаторыя казалі, што яго выпусцілі, некаторыя казалі, што яго вазілі за мяжу, - усё няпраўда, гэта ўсё хлусня. Нам вельмі прыкра, што гэта адбываецца. Сітуацыя з Анджэем застаецца вельмі складанай, і на сённяшні дзень мы не бачым яе паляпшэння”, - распавёў Занеўскі.
Ці закрые Польшча мяжу з Беларуссю?
Каміль Клысінскі дапускае, што Варшава сапраўды можа пайсці на закрыццё мяжы, калі яе прымусяць акалічнасці: “Але трэба разумець, што часам больш паспяхова дзейнічае сама пагроза прымянення крайняй прылады, чым яе прымяненне. Але няхай Лукашэнка не думае, што можа бясконца правяраць польскае цярпенне. Захад рэагуе павольна, бо павінен выконваць працэдуры і ўлічваць правы розных асоб, але адказ можа быць жорсткім”.